Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Praesent tortor eros, efficitur in malesuada et, maximus a mauris. 

Eklemlerinizde ağrı, tutukluk, şişlik, hareketle ses gelmesi gibi yakınmalarınız mı var? 

Eklem kireçlenmesi olabilir. Kireçlenme eklem kıkırdak yapısının bozulmasıdır:  
•    Yaşın ilerlemesi ile görülme oranı artar
•    Kadınlarda erkeklere göre 2 kat daha fazla görülür
•    Menopoz sonrası kadınlarda görülme oranı daha fazladır
•    %65’i genetik temele dayanır
•    Obezite önemli bir risk faktörüdür
•    Eklemleri anatomik olarak açısal farklılıkları ve travma daha erken kireçlenme gelişmesine sebep olur
•    Eklemleri etkilenmesi kişiden kişiye farklılar göstermektedir

Tedavi kişiselleştirilmelidir
•    Egzersiz , yaşam tarzının farklılaştırılması, ağrı kontrolü tedavide önemli ! Bu sebeple fizik tedavi uygulamalarından yararlanılır
•    Egzersizler kişiye özel verilmeli, kişilerin anatomik farklılıkları göz önünde bulundurulmalıdır
•    Eklem içi enjeksiyonlar ( kayganlaştırıcı, PRP tedavileri) seçilmiş uygun hastalarda oldukça başarılıdır
•    Bu tedavilere yanıt vermeyen hastalarda eklem protez ameliyatları gibi iyi seçilen kişilerde uygulanabilir. 
 

Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon kaybedilmiş fonksiyonları yerine koymak, fonksiyonel durumu en üst düzeye çıkarmak, ağrı, hareket kısıtlılığı gibi durumları düzeltmek ve yaşam kalitesini artırarak kişinin günlük yaşamda bağımsı aktivitesini sağlamak için uygulanan tıbbi süreçleri içerir.

Bu amaca ulaşabilmek için neleri kullanırız?

Herşeyden önce herhangi bir yaralanma veya hastalık döneminde hastanın tıbbi gereksinimlerinin belirlenmesi gereklidir. Hastalığının tanısı konulmalı ve seyri tespit edilmelidir. Bunlardan sonra hastanın tıbbi ihtiyaçlarına göre gerek ilaç tedavisi, gerek enjeksiyon tedavisi gerekse cerrahi veya fizik tedavi planlanır. 

Fizik tedavide sıklıkla kullandığımız yöntemler: 

1. Isı uygulamaları: Sıcak / Soğuk
2. Elektrik uygulamaları. Ağrı veya güçlendirme amaçlı. 
3. Manupulasyon-Mobilizasyon yöntemleri
4. Egzersiz: Egzersizler kişiye göre planlanır. Hastalık durumu, yaralanma evresi, kısıtlılık ve diğer mevcut durumlar göz önünde bulundurularak hastaya özel egzersiz programının düzenlenmesi çok büyük önem gerektirir. Eğer egzersizler hastaya göre planlanmazsa o zaman yanlış yapılabilecek egzersizlerin sorunu çözmek yerine daha da kötüleştirir. 
5. Omuz ve diz CPM cihazı 
6. Pnömotik kompresyon ve lenf ödem masajı
7. Medikal masaj 
8. Kuru iğne 
9. Botoks enjeksiyonları
10. Eklem ve yumuşak doku enjekssiyonları
    • Kortizon ve eklem sıvı enjeksiyonu (hyalüronik asid) 
11. EMG: EMG sinirlerin fonksiyonunu ölç

Fizik Tedavi ve rehabilitasyon hangi hastalıklarla ilgilenir?

1.    Kas-iskelet sistemi ağrılı durumları. 
   a.    Bel ağrısı
   b.    Boyun-sırt ağrısı, 
   c.    Uzuv ağrısı
   d.    Eklem ağrısı
   e.    Eklem şişliği
2.    Ortopedik bozukluklar
   a.    Skoyoz
   b.    Eklem cerrahisi sonrası rehabilitasyon
   c.    Kalça-diz protezi sonrası rehabilitasyon
   d.    El yaralanmaları ve ağrılı durumlar: tetik parmak, De quervain sendromu,…gibi
   e.    Tenisçi dirseği- golfçu dirseği
   f.    Omuz problemleri: rotator kaf sendromları
   g.    Kalça ağrısı: trokanterik bursit, piriformis sendromu
   h.    Ayak deformiteleri ve ağrılı sendromları
   i.    Diz ağrıları 
3.    Romatizmal hastalıklar:
  a.    Ankilozan spondilit
  b.    Romatoid artrit
4.    fibromiyalji
5.    Kireçlenme- osteoartrit
6.    Sinir sıkışmaları ve uyuşmalar
   a.    Karpal tünel sendromu (el bilekte sinir sıkışması)
   b.    Ulnar oluk sendromu (dirsekte sinir sıkışması)
   c.    Düşük el ( radial sinir hasarı)
   d.    Brakial pleksus hasarı
   e.    Düşük ayak (fibula başında sinir sıkışması)
   f.    Ayak bilekte sinir sıkışması
   g.    Meraljia parestetika (kasıkta sinir sıkışması)
   h.    Polinöropatiler
7.    Nörolojik hastalıklar:
   a.    Serebral palsi
   b.    İnme
   c.    Spastisite tedavisi (kaslarda aşırı kasılma)
   d.    Parkinson rehabilitasyonu
   e.    Diğer felç ve ilişkili durumlar
8.    Lenf Ödem:
   a.    Meme kanseri cerrahisi sonrası
   b.    Karın içi kanserlerin tedavisi sonrası oluşan lenf ödem

Karpal Tünel sendromu el bilek kanalı içerisinde elin majör sinirinin -mediyan sinir- sıkışmasıdır.

Belirtileri nelerdir?

• Parmaklarda, elde ve kolda ağrı,
• Uyuşma, iğnelenme ve elektriklenmeye
• İlerleyen vakalarda kaslarda güçsüzlük ve kavramada zayıflık yapar.

Kimler risk altındadır?

• Çok bilgisayar kullananlar
• Masa başı çalışanlar
• Müzisyenler
• Çekiç, tornavida kullanımı çok olan işleri yapanlar; tamirciler, marangozlar
• Ressamlar
• Şeker hastalığı olanlar
• Romatizması olanlar
• Tiroit hastalığı olanlar
• Hamilelik
• Aşırı kilolu olmak
• Geçirilmiş el bilek kırığı gibi travması olanlar

Tanı nasıl konur?

Karpal tünel sendromunda görülebilecek belirtilerin varlığında kesin tanı için EMG testi yapılır. EMG elektrik ile sinir sıkışmasını test eden bir tanı yöntemidir. EMG sırasında elinize resimde görüldüğü gibi elektrotlar yerleştiririz. Belli bölgelerden elektrik vererek sinirin iletkenliği ölçülür. EMG testi ağrılı bir işlem değildir. Sadece elektriği hissetmeniz bir rahatsızlık yaratabilir. Ama bu rahatsızlık hissi anlık bir his olup devam etmez.

EMG aynı zamanda sıkışmanın şiddetini de belirler ve tedavi şekli buna göre değişebilir.

Tedavisi var mı? Ne yapmalı?

Eğer karpal tünel sendromu için belli bir risk mevcut ise o zaman bu riski uzaklaştırmak tedavide ilk yapılması gerekendir.

Daha sonra ilaç tedavisi (ağrı kesiciler, non-steroid antiinflamatuarlar, nöropatik ağrı ilaçları) gerekebilir. Özellikle gece ateli ile istirahate almak mediyan sinirin sıkışmasına bağlı ek hasarları azaltır.

Bu tedavilere yanıt vermeyen vakalarda karpal tünel enjeksiyonları yapılabilir. Bu enjeksiyonları yaparken ultrason ile sinir tespit edilir ve enjeksiyon bu şekilde uygulanır.

Yukarıdaki tedavilere cevap vermeyen veya EMG’de orta-ağır ekilenimi olan vakalarda sinir sıkışması ameliyat ile rahatlatılır.

Osteoporoz kemik gücünün azalması sonucu kırılganlığında artış ile karakterize bir hastalıktır.

Sessiz Hırsız Osteoporoza Karşı Önleminizi Alın

Kemiklerin sessiz hırsızı olarak bilinen osteoporoz 50 yaşından sonra her 3 kadından birinde görülebiliyor. 30’lu yaşlara kadar yeterli miktarda kalsiyum ve D vitamini alıp dans, yoga gibi fiziksel aktivitelerde bulunmak osteoporoz riskini önemli oranlarda azaltabiliyor. Memorial Ataşehir Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Bölümü’nden Prof. Dr. Demet Ofluoğlu, osteoporoz ve alınması gereken önlemler hakkında bilgi verdi. 

Osteoporoz 3 kadından 1’inin sorunu 

Osteoporoz, kemik kalitesi ve gücünde azalma sonucu kemiğin kırılgan hale gelmesidir. Toplumun yaşlanması ile önemli bir halk sağlığı sorunu haline gelmektedir. Erkeklere göre kadınlarda daha fazla görülen osteoporoz 50 yaş üstü her 3 kadından 1’inde ortaya çıkmaktadır. Bunda kadınlarda kemik kütlesinin az olması ve menopozla birlikte kemik kaybının hızlanması önemli bir etkendir.  Osteoporozda en önemli risk faktörü genetik etkilerdin ancak doğuştan gelen hastalıklar, kronik hastalıklar, tiroit bezi hastalıkları ve romatizmal hastalıklar sonucu da yaşanabilmektedir.  

Beslenme yanlışları ileride kemiklerinize zarar verebilir 

Osteoporoz yaşam tarzı alışkanlıkları, beslenme düzeninde yapılan yanlışlıklar veya gereksiz ilaç kullanımına bağlı olarak da ortaya çıkabilmektedir. Hareketsiz bir yaşam, sigara ve alkol kullanımı önemli çevresel riskler arasındadır. Beslenme düzeninde yapılan yanlışlıklar, düşük kilolu olmak, vitamin ve kalsiyum eksikliğinin yanında fazla protein, fosfat ve sodyum alımı da osteoporoza yol açabilmektedir. Kafein ve alkol tüketiminden kaçınmak da önemlidir. Bunların yanı sıra kortizon, kan sulandırıcı, mide koruyucu, anti-depresan ve antiepileptik ilaçların uzun süreli kullanımı, bazı kanser ilaçları, organ nakillerinden sonra kullanılan bazı ilaçlar osteoporoz gelişimine sebep olabilmektedir. 

Kemik yoğunluğunu ölçtürün 

Osteoporoz kırık görülene kadar genellikle belirti vermemektedir. Ama yine de gençlik boyuna göre 3 cm’den fazla boyda kısalma, kamburluk ve yaygın ağrı osteoporoz belirtisi olabilir. Ani ve şiddetli bel - sırt ağrısı ile birlikte belirgin bir hareket kısıtlığı osteoporoza bağlı omurga çökme kırıklarından kaynaklanabilmektedir. Bu gibi durumlarda zaman kaybetmeden doktora gidilmelidir. Osteoporoz teşhisi için kemik yoğunluk ölçümü yatırmak yeterlidir. Kemik yoğunluğu ölçümü özellikle menopoza giren tüm kadınlarda yaptırılmalıdır. Bunun yanı sıra risk faktörleri olan gençlerde ve erkeklere de kemik yoğunluğu ölçümü yaptırmak erken teşhis bakımından önemlidir. Kemik yoğunluğu düşük çıkan kişilerde ve tedavi görenlerde ölçüm yılda bir kez yenilebilir.  

Kalsiyum ve D vitamini takviyesini ihmal etmeyin 

Osteoporoz tedavisinde amaç kemik kalitesini artırmak ve kemiği güçlendirerek kırık oluşumunu önlemektir. Bunun için kan ve idrar tetkiklerinin ardından uygun bulunan hastalarda kemik yıkımını azaltırken kemik yapımını artıran ilaçlar kullanılabilir. İlaç tedavilerine en az 1 yıl devam edilmeli ve yıllık kontrollerin ardından tedavinin devamına karar verilmelidir. Her hastaya her osteoporoz ilacı uygun olmadığı için kullanılacak ilaçlar doktor kontrolünden sonra belirlenmelidir. İlaçların yanı sıra kalsiyum ve D vitamini gibi destek tedavileri mutlaka kullanılmalıdır. Yaşa göre ihtiyaç değişmekle birlikte günlük ortalama kalsiyum ihtiyacı 1000-1500 mg arasıdır. D vitaminini ise 30-60 ng/ml aralığında tutulacak şekilde gerekirse takviye olarak verilebilir.  

Osteoporozda ilaç tedavisi

Doktorunuz uygun gördüğü takdirde kemik yıkımını önleyici veya kemik yapımını artırıcı ilaç takviyeleri kullanabilirsiniz. Bu ilaçlardan hangisinin size uygun olduğu ayrıntılı değerlendirmeler sonucunda belirlenir. Her osteoporoz ilacı herkes için uygun değildir!

Kemiklerinizi egzersiz ile güçlendirin 

Osteoporoz tedavisinde fiziksel aktivite ve egzersiz önemli bir yer tutmaktadır. Yürüyüş, hafif koşu gibi yük bindirici egzersizler ile kas güçlendirme egzersizleri kemik kütlesinin yenilenmesi adına önemlidir. Haftada en az 3 kez 20-30 dakika yapılacak hızlı yürüyüş kemikleri korumak için faydalıdır. Yoga vücudun esnekliğini artırması, postürün iyileştirilmesi, osteoporozun bir sonucu olan kamburluğun önlenmesi ve kişinin omurgasını kontrol etmesi yönünden önerilen bir aktivitedir. Dans, yerçekimine karşı yapılan ritmik hareketleri içeren bir aktivite olduğundan kemikler için oldukça faydalıdır. Grup halinde yapılan dans çalışmaları kişinin motivasyonunu artırır, sosyal katılımını sağlar ve yaşam kalitesi üzerinde olumlu etkiler yapar.  

Tüm bu fiziksel aktivitelerin doktor önerisi ve kontrolünde yapılması gerektiği unutulmamalıdır! 
 

Pandemi ile başlayan tüm Dünya’daki panik havası ile hepimizin ruhsal durumu oldukça olumsuz bir şekilde etkilendi. Bunun yanı sıra iş yerlerinin, spor merkezlerinin kapanması ve hatta sokağa çıkma yasakları ile birlikte evlerimize kapanmamız ve uzun bir süre evlerimizden çıkamamız neticesinde psikolojik durumumuz kadar fiziksel sağlığımızı da olumsuz etkiledi. 

Evden çalışma modelline geçilmesi hareketsizliğimizi artırdı. Maalesef evlerimizdeki çalışma ortamı yeterince ergonomik koşullara sahip olmadığı için beraberinde kas ve iskelet sistemimize ait ağrılarda önemli ölçüde artış meydana getirdi. Bu süreçte en sık rastladığımız problemler sırt ağrıları, bel ve boyun ağrıları ile duruş bozukları oldu.  

Hareketsizlik sonucu gelişen kas-iskelet ağrılarının üstesinden gelebilir miyiz?

Hem fiziksel hem de ruhsal sağlığımızı korumak için en önemli tavsiye:  “AKTİF KALIN” olacaktır. Fiziksel aktivite eklem ve kas sağlığımız üzerine olduğu kadar, dolaşım, solunum ve sindirim sistemlerimizin çalışmasını da regüle eder. Ek olarak, ruhsal iyilik hali sağlar ve sanki bir anti-depresan gibi etki eder. 

Peki nasıl, hangi egzersizler ne sıklıkta yapılmalı?

Bu soruyu sağlıklı genç bir birey olarak düşünürsek en basit olarak ilk önereceğimiz egzersiz yürüyüştür. Ev içinde dahi home-ofis çalışırken yürüyüşlerimizi ihmal etmeyelim. Örneğin tele-konferansımızı ev içinde yürüyüş yaparken yapabiliriz. Aynı zamanda açık havada yürüyüş özellikle güneşli havalarda ve trafikten uzak alanlarda genel sağlımıza olumlu etkiler sağlayacaktır.

Uzun süre masa başı çalışanlar mutlaka en azından saat başı oturdukları yerden kalkmalı ve 1-2 dk’lık yürüyüşler yapmalıdır.

Ek olarak, kendinize 10-15 dk’lık bir zaman dilimi ayırın ve bu sırada kendi vücut ağırlığınızı kullanarak egzersiz yapmayı ihmal etmeyin. Bu egzersizleri bir uzmandan öğrenmenizde, size özel egzersiz yapabilmeyi sağlayacağı için büyük fayda olacaktır. Duruş bozukluğunu önlemek ve düzeltmek için yapılacak esneme ve güçlendirme egzersizlerinin önemi tartışılamaz.

Pilates, yoga, Tai chi, yüzme gibi egzersizler yapılabildiği taktirde çok büyük fayda sağlayacaktır. Bunun yanı sıra sevdiğiniz bir spor faaliyeti varsa yapmayı ihmal etmeyiniz, Ör: tenis gibi.  

Unutmayın!

Sağlıklı kalabilmek için,  haftada en az 150 dk spor-egzersiz yapmak çok önemlidir.

Bu egzersizleri yaparken sakatlıkları önlemek için size özel egzersizlerin yapılması daha da önemlidir. Mutlaka bir uzman desteği alınız!

Fibromiyalji kronik yaygın kas ve eklem ağrısı yapan ve vücutta yaygın hassas noktaların olması ile karakterize bir romatizmal hastalıktır. Halk arasında “yumuşak doku romatizması” olarak da bilinir. Fakat bir iltihaplı romatizma değildir. Ağrıya sıklıkla uyku bozukluğu, yorgunluk ve depresyon gibi psikolojik yakınmalar eşlik eder. Hastalarda en belirgin yakınma devam yaygın ağrı ve sabah yorgun, hiç dinlenmemiş uyanmaktır. Hastalık iniş-çıkışlı bir şekilde seyreder. Yani, hastalığın tümüyle geçtiği dönemler olur fakat, sonra çok alevli olan bir dönem olabilir.

Fibromiyalji, romatoid artrit, lupus ve osteoartrit gibi diğer hastalıklara eşlik edebilir.

Kimlerde görülür?

Fibromiyalji daha çok kadınlarda görülmektedir. Hastaların büyük kısmı 20 ile 50 yaş arası genç kadınlardır. Erkeklerde ise daha nadir görülür. Ayrıca çocuklarda, gençlerde ve yaşlılarda da görülebilmektedir.

Nedeni nedir?

Hastalığın nedeni birçok kronik hastalıkta olduğu gibi bugün için henüz tam olarak aydınlatılamamıştır. Bazı teoriler mevcuttur: Vücutta bulunan “serotonin” adlı bir kimyasal maddenin azalması, derin uykunun azalması, kaliteli uykunun bozulması, genetik yatkınlık bunlardan birkaçıdır. 

Bir fiziksel veya emosyonel stres ardından fibromiyalji ortaya çıkabilir. Bazen bir enfeksiyon veya ateşli hastalık sonrası ortaya çıkabilir.

Belirtileri nelerdir?

Yaygın ağrı ve tutukluk en sık rastlanan belirtidir. Yorgunluk, uyku sorunları, depresyon, ellerde ayaklarda uyuşmalar, başağrısı ve migren, ellerde-ayaklarda şişlik hissi, barsak tembelliği, kabızlık gibi birçok farklı semptomlar da eşlik etmektedir.

Ağrı majör belirti olup, hastaların ağrıya karşı daha duyarlı olduğu görüşü mevcuttur.

Tanı nasıl konulur?

Yaygın ağrı ve önceden tarif edilmiş belirli yerlerde hassas noktaların varlığı ile klinik olarak tanı konur. Bununla birlikte eşlik edebilecek hastalıkların varlığı araştırılmalı ve diğer hastalıklar ekarte edilmelidir.

Tedavisi var mı?

Yaygın bir inanış olarak hastalar bu hastalığın tedavisi olmadığına inanıIır. Bu görüş yanlış bir düşüncedir. Fakat, tek yönlü bir tedavi yöntemi ile başarı elde edilemez. Hasta ve ailesinin hastalık hakkında bilgilendirilmesi son derece önemlidir. Bunun yanı sıra ağrıyı azaltmak ve uykuyu düzenlemek için ilaç tedavisi, fizik tedavi uygulamaları ve en önemlisi kişiye özel belirlenecek egzersiz faaliyetleri gereklidir.

Fibromiyaljide ağrı kesici ilaçların yanında nöropatik ağrı tedavisinde kullanılan ajanlar ve bazen belli başlı bazı anti-depresan ilaçların kullanımı da gerekli olabilir.

Yaptığımız bilimsel çalışmalar sonucunda fibromiyaljinin romatoid artrit gibi iltihaplı eklem romatizması kadar yaşam kalitesini olumsuz etkilediğini göstermektedir. Bu nedenle tedavide temel hedefimiz “YAŞAM KALİTESİ”’ni düzeltmek ve en üst seviyeye getirmektir.

İnce akupunktur iğnelerinin kas içine uygulanması ile ağrının azaltılması, tetik noktaların inaktive edilmesi ve fonksiyonların iyileştirilmesini hedefleyen bir yöntemdir.
Akupunktur iğnelerinin kullanılmasına rağmen bir akupunktur yöntemi değildir, akupunkturdan farklıdır.
Kulunç gibi kaslarla ilgili ağrıların tedavisinde çok kısa sürede iyi yanıtlar alınabilir. Bu nedenle fibromiyalji, miyofasyal ağrı sendromu gibi kasları ilgilendiren, ağrı kaynağının daha ziyade kaslara bağlı olduğu durumlarda uygulanır.
Tek başına uygulanan bir yöntem değildir. Genellikle diğer fizyoterapi yöntemleri, ilaç tedavisi ve egzersizlerle kombine edilir.
Kuru iğne tedavisi bel, boyun, omuz, sırt, kalça ağrılarında uygulanabilir.
Uygulama oldukça güvenli ve zararsız olmakla birlikte tecrübesi az olan kişilerin bilinçsizce uygulaması akciğerde pnömotoraks dediğimiz delinme ile hava sıkışmasına, sinir yaralanmaları gibi komplikasyonlara rastlanabilmektedir.
Kuru iğne tedavisi sırasında kişiler bazı bölgelerde ağrı hissedebilirler ama, genellikle iyi tolere edilebilen bir uygulamadır.

Bel Fıtığı nedir? Nasıl Tedavi edilmelidir?

İnsanların %80’inden fazlası yaşamları boyunca en az bir kez bel ağrısı yaşarlar. Bel ağrısının düşük bir yüzdesi bel fıtığından kaynaklanır.

Tüm bel ağrıları fıtık kaynaklı değildir. Bel ağrısının diğer nedenleri şunlar olabilir:

·       Kas zorlanması

·       Fibromiyalji

·       Kireçlenme

·       Romatizmal hastalıklar (ankilozan spondilit)

·       Osteoporoz

·       Omurga kırıkları

·       Enfeksiyon

·       Omurga kanseri

Fıtıklar omurgalar arasındaki içi jelatinöz sıvı içeren, omurgaları birbirinden ayırmaya yarayan ufak yastıkçıkların çevresindeki bağlarının yırtılması sonucu olur. Bu yırtıklar bazen halk arasında «patlamış fıtık» olarak ifade edilir. Resimde bel MR görüntüsü ve örnek bir fıtık görülmektedir.

Bel fıtığı bir travma neticesinde olabileceği gibi, tekrarlayan mini travmalar, sık sık ağır cisim kaldırma, yanlış yüklenme, döndürücü kuvvetler, disk dediğimiz yapıların dejenerasyonu da fıtıklara sebep olabilir.

Genetik yatkınlık ve sigara içilmesi bel fıtığı gelişme riskini artırır.

Tüm fıtıklar ameliyat mı gerektirir?

Fıtık olduktan sonra en önemlisi fıtık için planlanacak tedavi olmalıdır. Ameliyat bel fıtıklarının az bir yüzdesinde gereklidir. Ameliyat kararı ağrı şiddetiniz ve muayene bulgularınıza dayanarak doktorunuz tarafından verilir.

Ameliyat dışı tedavi var mı?

Evet. Bel fıtıklarının büyük bir yüzdesi ameliyat dışı tedavilerle iyileşir.

İlk olarak ödem ve ağrı giderici ilaç tedavisinin yapılması gereklidir. Doğru ilaçların hastaya göre seçimi yapılır. Herkeste aynı ilaçlar kullanılamaz. Dolayısı ile doktorunuza danışmadan asla ilaç kullanmayınız.

Fizik tedavi uygulamaları özellikle ağrılı dönemde ilaç tedavisine ek olarak yapıldığında faydalıdır.

Egzersiz ve bel koruma prensipleri eğitimi en önemli yaklaşımlardır.

Egzersizler vücut kor kaslarına odaklanmalı ama kime ne zaman hangi egzersizin uygun olacağı mutlaka uzman doktor tarafından belirlenmelidir

Korse kullanımı işe yarar mı?

Korse kullanmayı çoğu hasta sever. Ağrıyı azaltır ve bele destek olur. Erken ağrılı dönemde kısa süreli kullanımları doktorunuz tarafından önerilebilir. Fakat korse dikkatli kullanılmalıdır. Kaslarda zayıflığa sebep olabilir.

 (Platelet Rich Plasma)

PRP Nedir?

Platelet Rich Plasma (PRP), kişinin kendi kanından elde edilen ve iyileşmeyi destekleyen bir tedavi yöntemidir. Kan; kırmızı kan hücreleri, beyaz kan hücreleri, trombositler ve plazmadan oluşur. Trombositler, hasarlı dokuların onarılmasına yardımcı olan büyüme faktörlerini içerir. PRP tedavisinde, hastadan alınan kan özel bir işlemden geçirilerek trombositten zengin plazma ayrıştırılır ve yaralı bölgeye enjekte edilir.

Kas-İskelet Sistemi Hastalıklarında PRP Ne Zaman Kullanılır?

PRP şu durumlarda önerilebilir:

- Tendon yaralanmaları (tenisçi dirseği, golfçü dirseği, aşil tendiniti)

- Bağ yaralanmaları (kısmi yırtıklar, burkulmalar)

- Tendon yaralanmaları (tenisçi dirseği, golfçü dirseği, aşil tendiniti)
- Bağ yaralanmaları (kısmi yırtıklar, burkulmalar)
- Kas yaralanmaları
- Hafif-orta dereceli eklem kireçlenmesi (diz, kalça, omuz)
- Kronik eklem ağrıları
- Yumuşak doku onarımına destek amacıyla ameliyat sonrası

PRP Tedavisi Nasıl Yapılır?

1. Kan alınması – Koldanazmiktardakan “özeltüplere”alınır.
2. İşleme tabi tutma – Kan, santrifüj cihazında çevrilerek trombositten zengin plazma ayrıştırılır.
3. Enjeksiyon – PRP, hedef eklem, tendon veya kasa, genellikle ultrason eşliğinde enjekte edilir.
4. Sonrası – Uygulama sonrası bölgenin dinlendirilmesi ve kısa süreli olarak anti-enflamatuvarilaçlardan(voltaren, arveles, majezik,…v.s.) kaçınılmasıönerilebilir.
 

Faydaları
- Kendi kanınız kullanıldığı için alerji riski düşüktür
- Hasarlı dokuların iyileşmesini hızlandırabilir
- Ağrı ve iltihabı azaltabilir
- Eklem fonksiyonunu ve hareket kabiliyetini artırabilir
- Günlük aktivitelere daha hızlı dönmeye yardımcı olabilir
 

Olası Yan Etkiler           
- Enjeksiyon bölgesinde geçici ağrı veya şişlik
- Hafif morarma
- Nadir durumlarda enfeksiyon
 

Önemli Notlar
- PRP hızlı sonuç veren bir tedavi değildir; etkilerinin görülmesi haftalar alabilir
- Çoğunlukla fizik tedavi ile birlikte uygulanır
- Birden fazla seans önerilebilir
- Etkinlik kişiden kişiye ve hastalığın türüne göre değişebilir
 

Elektromiyografi (EMG)

Elektromiyografi (EMG), kasların ve onları kontrol eden sinir hücrelerinin (motor nöronların) sağlığını değerlendirmek için kullanılan bir tanı yöntemidir. Nöromüsküler bozuklukları, sinir disfonksiyonlarını ve kas hastalıklarını belirlemede yardımcı olur.

EMG Ne Zaman Yapılır?

EMG genellikle şu durumlarda önerilir:

- Açıklanamayan kas güçsüzlüğü veya atrofi.
- Sinirle ilgili ağrı veya karıncalanma, özellikle uzuvlarda (ör. karpal tünel sendromu).
- Kalıcı kas krampları veya spazmları.
- Uyuşma veya anormal hisler (parestezi).

Şu nöromüsküler hastalıkları düşündüren semptomlar:

  - Radikülopati (omurgadaki sinir kökü sıkışması).
  - Periferik nöropati (sinir hasarı, genellikle diyabet kaynaklı).
  - Amiyotrofik lateral skleroz (ALS).
  - Miyopati veya kas distrofisi.

Kimlere EMG Yapılır?

EMG, şu kişiler için önerilir:

- Sinir veya kas disfonksiyonu  belirtileri olan bireyler, örneğin güçsüzlük, uyuşma veya ağrı.
- Omurga siniri sıkışması şüphesi olan hastalar (ör. fıtık).
- Diyabet gibi kronik hastalıklara bağlı periferik nöropati gelişen hastalar.
- ALS, multiplskleroz veya miyastenia gravis gibi hastalıkların değerlendirilmesi gereken hastalar.

EMG Nasıl Yapılır?

1.    Hazırlık

- Cildintemizlenmesi sağlanır.
- Hastalardan test sırasında kaslarını bazen gevşetmeleri, bazen de kasmaları istenir.

2. İşlem

 Sinir iletim çalışması, elektrodlar vücutta sinir hattı boyunca ilgili yerlere yerleştirerek elektrik uyarısı verilmesi ve kayıt yapılmasını içerir.

Genellikle
- **İğne elektrot**, kas içine yerleştirilir. Bu elektrot, kasın dinlenme sırasında ve kasılma sırasında ürettiği elektriksel aktiviteleri algılar.
- Kasın tepkisini değerlendirmek için küçük, kontrollü hareketler yapılır.
- Elektrik sinyalleri kaydedilir ve grafik, ses veya sayısal değerler olarak yorumlanır.

3. Süre

- İşlem  genellikle **50-60 dakika** sürer, test edilen kas sayısına bağlı olarak.

4. Rahatsızlık

- İğne yerleştirilmesi nedeniyle hafif rahatsızlık veya ağrı olabilir, ancak genellikle tolere edilebilir düzeydedir.

EMG’nin Riskleri

- İğne yerleştirme bölgesinde hafif ağrı veya morarma.
- Nadiren, hafif bir enfeksiyon riski.
- Kanama, kanama bozukluğu olan kişilerde nadir ancakolasıdır.
Kalp pili veya beyin pili olan hastalarda sinir iletim çalışması kısmıyapılmaz. 

EMG’nin Avantajları

- Karmaşık nöromüsküler hastalıkların tanısında yardımcı olur.
- Sinir ve kas bozukluklarının tedavi planlarının oluşturulmasını destekler.
- ALS veya periferik nöropati gibi hastalıkların erken teşhisini sağlar.
Belirtiler ve tıbbi geçmişe bağlı olarak EMG’nin uygun bir tanı aracı olup olmadığını belirlemek için bir uzmanla görüşmek önemlidir.
 

Kas-İskelet Problemleri için Kök hücre -Eksozom-Tedavisi

Eksozom tedavisi, iltihabı düzenleme, doku onarımını teşvik etme ve iyileşmeyi hızlandırma yeteneği sayesinde, kas-iskelet problemlerini tedavi etmek için yenilikçi bir yaklaşımdır. İşte bu tedavi hakkında detaylı bir rehber.

1. Endikasyonlar (Kimlere?)

Eksozom tedavisi, geleneksel tedavilerin (örneğin NSAİİ’ler, kortikosteroidler, fizik tedavi) yetersiz olduğu veya rejeneratif çözümlerin arandığı kas-iskelet rahatsızlıklarında tercih edilir. Bu rahatsızlıklar şunları içerir:

- Osteoartrit (diz, kalça, omuz).
- Tendon yaralanmaları (örneğin, Aşil tendiniti, rotator manşet yaralanmaları).
- Bağ yaralanmaları (örneğin, kısmi ön çapraz bağ yırtıkları, burkulmalar).
- Kıkırdak hasarı (örneğin, odak defektleri veya dejenerasyon).
- Kronik inflamatuar durumlar (örneğin, tendinopatiler, bursit).
- Kemikle ilgili durumlar (örneğin, stres kırıkları, iyileşmede gecikmeler).

Uygun adaylar:

- Cerrahiye uygun olmayan hastalar
- Hızlı iyileşmeye ihtiyaç duyan genç veya aktif bireyler.
- Enfeksiyonu veya tedaviyi engelleyebilecek sistemik durumu olmayan hastalar.

Yapılması Uygun Olmayan Durumlar

- Aktif enfeksiyon veya kanser.
- Ciddi eklem dejenerasyonu (ileri evre osteoartrit) — budurumlarda eklem protezi daha uygundur.
- Ciddi alerji veya tedaviye karşı otoimmün reaksiyon riski.

2. Ne Zaman Yapılmalı?

Eksozom tedavisi şu durumlarda uygulanabilir:
- Kas-iskelet dejenerasyonunun erken evrelerinde, ilerlemeyi yavaşlatmak ve onarımı teşvik etmek için.
- Yaralanma sonrası iyileşme sürecinde, yumuşak doku veya kemik iyileşmesini hızlandırmak için.
- Kronik ağrı veya iltihaplanma durumlarında, diğer tedavilere yanıt alınamadığında.
- Cerrahi sonrası iyileşmeyi artırmak için destekleyici tedavi olarak (örneğin artroskopi sonrası).

3. Uygulama Nasıl Yapılır?

Eksozom kaynağı:

Eksozomlar, genellikle kemik iliği, yağ dokusu veya göbek kordonundan elde edilen mezenkimal kök hücrelerden (MSC’ler) elde edilir. Bunlar hazır flakonlarda gelir ve soğuk zincir uygulaması ile saklanır. Doku onarımını destekleyen büyüme faktörleri, sitokinler ve mikroRNAi çerirler.

Uygulama yöntemi:

1. Enjeksiyon: Eksozomlar, doğrudan hedef alana (örneğin, eklemler, tendonlar, bağlar) enjekte edilir.
   - Hazırlık: Hassas uygulama için bazı hastalarda görüntüleme rehberliği (örneğin, ultrason) kullanılır.
   - Protokol: Eksozomlar, etkileri artırmak için genellikle trombositten zengin plazma (PRP) gibi diğer rejeneratif ürünlerle birleştirilir.
2. Doz: Hedef alanın boyutuna ve durumuna bağlıdır. Standart protokoller hala geliştirilme aşamasındadır.
3. Uygulama sıklığı: Genellikle tek bir enjeksiyon veya birkaç hafta arayla yapılan 2-3 enjeksiyon serisi uygulanır.

İşlem sonrası bakım: 

- Hastalara enjeksiyondan sonraki birkaç gün boyunca ağır aktivitelerden kaçınmaları önerilir.
- Fizik tedavi veya güçlendirme egzersizlerine kademeli olarak dönülebilir.

4. Riskler 

Eksozom tedavisi genellikle güvenli kabul edilse de bazı riskler ve sınırlamalar vardır:

Lokal riskler

- Enjeksiyon bölgesi reaksiyonları: Ağrı, şişlik veya morarma.
- Alerjik reaksiyonlar: Nadir 

Sistemik riskler

- Bağışıklık reaksiyonları: Eksozomlar yeterince saflaştırılmamışsa teorik bir risk.
- Enfeksiyon: Sterilite bozulursa nadir de olsa enfeksiyon olabilir.